Frankrijk: Stenen voor de Flics

De flics komen niet meer tot rust. Sinds januari 2015 zijn ze op alle fronten permanent in actie: Aanslagen, vluchtelingencrisis, manifestaties. Tijdens de 4e actiedag tegen de wet-El Khomri (‘loi travail’) op 28 april jl. kregen ze zwaar op hun kloten door toedoen van enkele honderden ‘casseurs’. Gewonden aan beide kanten: In Parijs was het stenen happen voor de flics, één liep een schedelbasisfractuur op, en in Rennes verloor een kameraad een oog door een Flash-Ball van de flics. Zeven weken na het begin van het protest tegen de ‘loi travail’ zijn er bijna 1.000 mensen gearresteerd over heel Frankrijk. De minister van Arbeid houdt halsstarrig aan het project vast. ‘Het intrekken zou een nederlaag betekenen’. Vergeten zijn de sympathie betuigingen voor de flics na ‘Charlie’ – thans is het stenen happen voor de flics.

Parijs, 28 april. Flic K.O. – Tijdens de 4e Dag van Actie tegen de wet-El Khomri loopt een stille tegen een steen aan: Voltreffer. Dat wordt een toch wel duidelijk langer verblijf in het ziekenhuis. ‘Merci pour ce moment’!

Ook in de provincie laait het geweld op. In Rennes (Bretagne) lanceren de autonomen een enterhaak tegen een anti-oproerbarricade. Enkele ogenblikken later gooien de streetfighter een zelfgemaakte bom onder tegen de barrière. Tegen het traangas van de flics en hun lanceerinstallatie LBD-40 (krachtiger dan de oude Flash-Ball, verschiet rubber kogels met een gemiddelde snelheid van 90 meter per seconde) bedienen ze zich van gasmaskers en schilden. Om aan te vallen maken ze gebruik van – naast de traditionele stenen en molotovcocktails – zelfgemaakte granaten, snijdende projectielen naar het voorbeeld van middeleeuwse pijlen, mortieren die vuurwerk verschieten. In Rennes, maar eveneens in Nantes, Lyon en Toulouse, spelen zich echte stadsguerrilla scènes af.  

Flics aan het werk: Stillen tuigen een demonstrant af (Let op hun kleding!)

De betogingen tegen de wet-El Khomri van de middelbare scholieren zijn geïnfiltreerd door het Black Bloc. Ze wachten niet meer in de staart van betogingen, maar tonen zich in de voorste gelederen. En vallen aan. Black Bloc, ZADistes (Zone autonome à defendre), antifascisten. Ze zijn niet allemaal van dezelfde beweging, maar één wil brengt hen tezamen: Het gevecht aan gaan met de flics met alle middelen. 

Ondanks twee op 30 april jl. uitgesproken onvoorwaardelijke gevangenisstraffen voor ,,geweldpleging tegen openbare autoriteitspersonen” waren ze in Parijs met 200 de volgende (1 mei) onder de leuze ,,WIJ ZIJN ONEINDIG”.

Rennes, 28 april: Bewakingscamera onbruikbaar gemaakt.

,,Assistentie! Assistentie!”, schreeuwt een CRS-man. Op de Pont d’ Austerlitz ligt een stille op de grond, geveld door een steen tegen het hoofd. De flic, lid van de Brigade d’ information de voie publique, is bewusteloos. Hij ligt onbedekt tussen de politieversperring en het Black Bloc. 

Tweehonderd autonomen, ‘casseurs’, onherkenbaar onder helmen en vermommingen, uitgerust met houten schilden en ijzeren staven, ‘enragés’ door de gedachte om erop los te gaan. Op minder dan 50 meter krijgen de flics een waar bombardement aan stenen, flessen, stokken over zich heen. Twee CRS-flics snellen toe om de gewonde hulp te verlenen, terwijl een geïmproviseerde bom (gevuld met spijkers en schroeven) op enkele meters van hen explodeert, waarbij het helmvizier van één van hen wordt vernield. 

De CRS antwoordt met traangasgranaten en granaten ‘ter verspreiding van oproerige menigtes’, die honderden rubber kogels richting de betogers lanceren. Juist op tijd om de gewonde ‘kameraad’  (van de flics)  gewapenderhand te evacueren. Hij wordt binnengebracht in de hal van hotel Jules César. Zijn toestand was ‘urgence totale’ (levensgevaarlijk). Op deze vierde Dag van Actie raakten 24 flics in Parijs gewond, in de provincie bijna nog een keer zoveel.      

Hamer, rookgranaat en gasmasker: De uitrusting van de ‘Casseur’ (Stenengooiers)

In de demonstratiestoet wordt door de manifestanten sarcastisch ge-,,J’ai embrassé un flic”, de laatste song van Renaud. De balans van het aantal gewonden aan de kant van de flics loopt op. We zijn mijlen ver verwijderd van de na-‘Charlie’ euforie, toen de flics werden toegejuicht. De IGPN houdt statistiek bij om het politiegeweld te  meten (-> uitlaatklep). Twaalf gevallen geregistreerd sinds het begin van de beweging tegen de ‘loi travail’. In Rennes werden twaalf nieuwe aangiftes gedaan van politiegeweld na de manifestaties van 31 maart en 9 april. Het moreel van de flics is op een dieptepunt beland. Veel flics zitten in de ziektewet, tal van hen hebben burn-outs.     

De vernielde voertuigen – niet vervangen, vier radio’s voor acht man, één enkel fotokopieerapparaat, vaak kapot. Kogelvrije vesten van veertien jaar oud, enkel effectief tegen messteken. Een flic van de territoriale inlichtingen heeft 500 snipperuren opgespaard, een ander 4.000 (d.i. 500 werkdagen!). Iedereen kraakt onder de hoge werkdruk en het hoge aantal overuren.  

Marseille, 28 april – ‘Merci pour ce moment’ (-> Ironisch bedoeld. Heeft betrekking op de titel van het boek geschreven door Valèrie Trierweiler over haar relatie met Hollande).

Elke dag lopen de spanningen in de Bretonse hoofdstad verder op

Vakbondsactivisten, de politiek en de flics constateren allemaal hetzelfde: Sinds het begin van het jaar wordt Rennes geconfronteerd met sociale bewegingen van een tot nog toe ongekende intensiteit. De aftrap vond al op 6 februari jl. plaats met het houden van een ,,carnaval” gericht tegen de geplande aanleg van een luchthaven in Notre-Dames-des-landes (departement Loire-Atlantique): Een manifestatie gekenmerkt door heftige schermutselingen. 

Gedurende de maand maart liep de spanning op tot een hoogtepunt met het begin van de mobilisatie tegen de ‘loi travail’. Sindsdien hebben er elke week verschillende betogingen plaatsgevonden en de ongeregeldheden nemen toe.    

Op 29 maart werd er bouwafval en ander materiaal op de rails van de metro gegooid met de blokkade van het treinverkeer tot gevolg. Talloze keren werd het spoor door menselijke blokkades bij de stations lamgelegd. Tijdens de betogingen werden tientallen winkelruiten ingeslagen of beschadigd. Op 29 april werd een betoger aan het gelaat getroffen door een Flash-Ball met het verlies van een oog tot gevolg.

Permanent crisisberaad

Op 1 mei bezetten een honderdtal autonomen in het verloop van een betoging de grote zaal van de stad. Deze historisch beladen plek, geassocieerd vooral met de arbeidersbeweging, herbergt in gewone tijden concerten en bijeenkomsten. De burgemeester van Rennes Nathalie Appère (PS) verzocht meteen aan de préfet van de politie om de zaal te ontruimen alvorens aan de bezetters voor te stellen ‘om een regeling te treffen in termen van veiligheid en overlast in het kader van een overeenkomst’ betreffende de verhuur. In de algehele chaos werd de stadszaal vervolgens omgevormd tot zelfbeheerd aanlooppunt, met alle kenmerken van een soortement voorlopig hoofdkwartier van de strijd. 

Op woensdag 11 mei, nadat de zaal enige keren had gediend als punt voor vertrek voor ,,wilde” betogingen en er mankement waren gesteld m.b.t. de veiligheid, verlangde het gemeentebestuur van de bezetters om de plaats te verlaten. De laatste bezetters werden uiteindelijk door de flics met geweld eruit gezet, dat was op vrijdag 13 mei bij zonsopgang.    

Op het stadhuis en de préfectuur vindt er quasi-permanent crisisoverleg plaats. Bij de angst voor grote ongeregeldheden hebben zich ook groeiende politieke meningsverschillen gevoegd.    

De ‘pluralistische’ meerderheid van burgemeester Appère, die steunt op een tiental afgevaardigden van de Groenen en twee van de Parti de Gauche (de laatste beschouwen zichzelf als ‘linkse opposanten’ tegen het gemeentebestuur) is verdeeld. Terwijl de PS-burgemeester onvoorwaardelijk de koers van de regering-Hollande steunt, mobiliseren haar groene en rode ‘bondgenoten’ tegen de ‘loi travail’. Rechts, van haar kant, publiceert het ene alarmerende communiqué na het andere.  ,,Rennes is onbestuurbaar geworden”, aldus de LR. 

Ondertussen bereiden de politiek zowel als de flics zich koortsachtig voor op de volgende ,,kritische” fase: Zaterdag 14 mei. Voor die dag heeft namelijk de autonome scene tot een (niet-aangemelde) betoging tegen het gewelddadige optreden van de flics opgeroepen.

Rennes, 28 april. Rue Jean-Jaurès. De flics verbarricaderen zich bij het parlementsgebouw van Bretagne tegenover ca. 8.000 manifestanten. Spandoektekst links bovenaan: God vergeeft – wij niet!

Twee nieuwe stakingen

Op dinsdag 10 mei jl. hebben de CGT, FO, FSU, Solidaires alsmede de studentenorganisaties UNEF, UNL en FIDL opgeroepen tot twee nieuwe dagen van stakingen en betogingen en wel op dinsdag 17 en donderdag 19 mei – gericht tegen de ‘loi travail’ (beter bekend als de wet-el Khomri). Bovendien wordt een nieuwe landelijke betoging niet uitgesloten.    

Dinsdagavond, nadat bekend was geworden dat de regering-Hollande/Valls het wetsontwerp met behulp van art. 49-3 van de grondwet door het parlement had gedrukt, hadden zich al enige duizenden betogers in Parijs verzameld. Barricades werden opgeworpen bij de Pont de la Concorde, in de directe nabijheid van de Assemblée nationale. Het kwam tot gevechten met de flics. In Caen en Lyon trokken de betogers op naar de bureaus van de PS. 

Rennes

Eind maart besloot de préfectuur om de toegang tot de binnenstad voor betogingen af te sluiten. Dit op verzoek van de burgemeester. De préfet van politie rechtvaardigde zijn beslissing door te verwijzen naar de aanwezigheid van tot geweld bereidzijnde personen: In 2014 liep een betoging tegen een bijeenkomst van het Front National totaal uit de hand en eindigde in een grote chaos. Op 6 februari jl. was er een betoging tegen de geplande aanleg van een luchthaven in Notre-Dames-des-Landes die gepaard ging met het inslaan van talloze winkelruiten. In 1994(!) was er ook al eens een betoging van woedende vissers uitgelopen op het in brand steken van het gebouw van het Bretonse parlement.    

De beslissing om de binnenstad af te sluiten voor de demonstranten goot olie op het vuur en wakkerde de strijd om het stadscentrum pas goed aan. Het feit dat men niet het recht had om te betogen waar men wilde, verleende aan het geheel vanaf het begin de nodige extra Militanz. Het centrum, dat is symboliek, de plaats, waar men gehoord en gezien wordt. Het plein voor het parlement, dat is de plaats die toebehoort aan het volk. In het verloop van de verschillende betogingen deed de kop van de demonstratiestoet, aangevoerd door studenten en middelbare scholieren zonder vakbondsherkenningstekens, steeds pogingen om van het officiële parcours af te wijken teneinde zich toegang te verschaffen tot de verboden zone.     

Op 28 april, de 4e landelijke Dag van Actie, nam de betoging de eerste keer de voorgeschreven route om vervolgens nog een tweede keer te starten. Een paar honderd autonomen maakten zich los van de officiële demonstratiestoet en begaven zich richting Place de la Republique. Een aantal onder hen bewoog zich voort op de Rue Jean-Jaurès, die halverwege werd geblokkeerd door een interventiesectie van de flics, uitgerust met de LBD-40, een granaatwerper die munitie verschiet met een gemiddelde snelheid van negentig meter per seconde(!).