Europa staat voortdurend op zijn kop. Gedurende maanden verergert de crisis rond krediet en staatsschulden. Een serie hectische EU-conferenties heeft noodmaatregelen opgeleverd die het kapitalisme moeten redden. Als deze maatregelen zouden mislukken, verzekeren regeringen en media ons, dan is het resultaat ineenstorting, recessie en massale armoede. Deze apocalyptische retoriek plaveit de weg voor zelf meer neoliberale hervormingen waarvan de sociale effecten nog maanden gevoeld zullen worden – als wij ons daar niet tegen verzetten. Gedurende de hele crisis werd ons voorgehouden dat het kapitalisme beteugeld zou moeten worden, en dat banken en bedrijven ook een deel van de lasten zou moeten dragen die ze zelf veroorzaakt hebben. Wat nu gebeurt is precies het tegenovergestelde: de EU, haar lidstaten en andere Europese landen versterken de concurrentie en voeren verwoestende publieke bezuinigingsprogramma’s door om private winsten veilig te stellen. Daarmee reproduceren ze echter ook de destructieve logica van het kapitalisme. Het bestaan van crises, alomvattende machteloosheid en armoede, wat afsteekt tegen private, dat wil zeggen exclusieve rijkdom, zijn inherente elementen van kapitalisme. Laten we ons organiseren voor een betere samenleving!
Het is het systeem!
De afgelopen jaren heeft de kapitalistische globalisering de concurrentie tussen private bedrijven alsook tussen nationale economieën verscherpt. Alle leidende industriële natiestaten hebben hun markten diepgravend gedereguleerd, en hebben dat model ook opgelegd aan anderen. Ze hebben uitkeringen verlaagd, publieke diensten geprivatiseerd, arbeidsrechten verlaagd en sociale controle vergroot – alles in het belang van onbelemmerde kapitalistische groei. In Europa, kennelijk de zonnige zijde van het mondiale kapitalisme, worden onze levens in toenemende mate onzeker (precair) en neemt de sociale ongelijkheid toe. De zogenaamde ‘opkomende markten’ vinden zich in een staat van voortdurende sociale crisis, met rigide onteigeningen en brute uitbuiting, gesteund door regeringen ten dienste van een nationale groei die alleen een geprivilegieerde bovenlaag ten goede komt. In een obsessieve jacht naar competitieve voorsprongen, heeft neoliberaal beleid financiële markten op een kookpunt gebracht. Of het nu de dotcom boom was, of de goudkoorts van onroerend goed-fondsen en derivaten – die bellen zijn de ene na de andere gebarsten. Dit komt niet door individuele ‘graaizucht’ of ‘corruptie’ van een kleine elite, zoals veel beweerd wordt, maar door de simpele systematische geboden van het kapitalisme als sociale orde. Dat is de reden dat het systeem veranderd moet worden.
Het EU-regime te boven komen
In 2011 is de Europese monetaire en schuldencrisis geëscaleerd. Een aantal EU-lidstaten dreigt het bankroet, hetgeen de Euro als gemeenschappelijke munt in gevaar brengt. Volgens oppervlakkige en populistische beschouwingen, hebben deze staten ‘boven hun stand geleefd’. In werkelijkheid hebben ze alleen maar geprobeerd om economische groei te verkrijgen via leningen. Ze hebben dezelfde praktijk aangenomen als alle andere landen, alleen met minder succes. Als voorwaarde voor de financiële ruggesteun die geleverd wordt door de Europese Centrale Bank (ECB) en het nieuw opgerichte Euro borgfonds, moeten deze regeringen nu een nieuwe lading bezuinigingen doorvoeren. Een Europees schuldenlimiet wordt geacht het ‘vertrouwen in de markten’ te herstellen, natuurlijk ten koste van arbeiders, studenten en werklozen. Tegelijkertijd worden private winsten niet aangetast. Op veelal vergelijkbare wijze zetten het Internationale Monetaire Fonds (IMF), de EU en andere internationale instellingen opkomenden en overschakelende economieën onder druk om allerlei bezuinigingen door te voeren en de publieke sector grotendeels te privatiseren. Dit is allemaal gericht op het restaureren van het door crises geplaagde en uitbuitende regime van de EU, ten dienste van de daarin dominante economieën. Ondanks zekere verschillen van mening onderling, zijn Frankrijk en Duitsland er zonder veel weerstand in geslaagd hun beleid door te zetten. Natuurlijk is er wel wijdverspreid protest geweest. Initiatieven van onderop zijn op het hele continent ontsproten en die proberen de burgerlijke machteloosheid te boven te komen. Maar tot nu toe hebben zelfs massademonstraties en algemene stakingen weinig weten te bereiken. Nationale vakbonden buigen over het algemeen voor de eisen en beperkingen van het lokale kapitalisme. Er bestaat geen effectieve transnationale solidariteit tussen bonden. Als we willen dat dit verandert, zullen we het zelf moeten doen.
We kunnen beter
Huidig beleid in de EU en in Europa als geheel is even speculatief als kapitalisme ooit is geweest. Dat is omdat de bezuinigingsmaatregelen de economische stabiliteit op de waagschaal zet, evenzeer als door schulden opgeblazen groei. Er kan binnen het kapitalisme nooit een redding zijn, slechts eeuwig terugkerende crises. Waarom zouden we dan voortgaan met onze levens hiervoor te verkwisten? Laten we de neoliberale ideologie bestrijden, laten we op Europees niveau georganiseerd raken. Onze Actiedag op 31 Maart 2012 zal een eerste stap zijn. Gelijktijdige demonstraties in vele Europese landen zijn meer dan een signaal van solidariteit. Ze veroorzaken nu al transnationale discussie en samenwerking. Wij nodigen alle emancipatoire initiatieven uit om aan dit proces mee te doen. Wij beogen te groeien onafhankelijk van officiële instellingen, en zijn bereid tot een hardnekkige strijd. De crisis mag zich misschien in verschillende gedaantes voordoen in verschillende landen, maar we delen een gemeenschappelijk doel: Wij willen het kapitalisme niet redden, we willen dat te boven komen. Het is van doorslaggevend belang om strijd te voeren tegen de voortdurende erosie van sociale voorzieningen, maar we moeten hoger mikken. Wij willen af van de fatale dwangbuizen van het kapitalisme en zijn politieke instellingen. Dat is de enige manier waarop de wijdverspreide eis voor ‘echte democratie’ kan worden vervuld.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten