Directe actie: Wat is het en hoe werkt het?

VOORBEREIDING


Brainstormen: Kies een project en werk een plan uit.

Bespreek plannen voor clandestiene acties met betrouwbare kameraden op een veilige locatie. Hou deze ideeën voor jullie zelf, zodat deze niet in een vroegtijdig stadium uit kunnen lekken. Bespreek niets via internet of over de telefoon.

Brainstormen begint vaak met een probleem dat je op wilt lossen of een bijdrage die je wilt leveren aan de sociale strijd. Het kan ondersteund worden door de middelen die je tot je beschikking hebt en kan de vorm aannemen van een enkele actie of een langdurige campagne.

Zelfs als je deelneemt aan een massa evenement van anderen, zorg dan dat je als groep altijd een plan hebt zodat je op je eigen manier er aan kunt bijdragen.


Doelen: Stel doelen en prioriteiten voor je actie.

Op wie is je actie gericht? Is het bedoeld voor publiek ter plaatse, de kijkers van de mainstream media, hun aandeelhouders, de smeris en autoriteiten, andere leden van de radicale gemeenschap of de deelnemers zelf.

Wat wil je bereiken? Is het de bedoeling dat je ideeën over brengt, om de aandacht te vestigen op een bepaald onrecht, mensen te inspireren, om de toon te zetten, om sabotage te plegen, om iets af te weren, om een model te demonstreren dat anderen kunnen toepassen of om een leervolle ervaring voor de betrokkenen te zijn?

Door deze doelen uit te werken voorkom je later veel problemen (indien de plannen veranderen en/of er potentiële conflicten de kop op steken).



STRUCTUUR


Affiniteitsgroepen: Werk nauw samen met bekenden.

Het meest veilige model voor directe acties is de affiniteitsgroep. Dat is feitelijk een groep goede kameraden die elkaar sterk vertrouwen en die dezelfde doelen nastreven; door lange tijd samen te werken worden zij efficiënter en effectiever.

Bij kleine acties kunnen de leden van een affiniteitsgroep verschillende rollen hebben. Bij grotere acties kunnen verschillende affiniteitsgroepen in 'clusters' samen werken. Dit maakt het besluitvormingsproces gemakkelijker dan binnen een grote massa mensen.


Rekruteren: Breng voorzichtig nieuwe individuen en groepen onder.

Als je een uitgewerkt plan hebt, zoek dan uit hoeveel mensen je nodig hebt om het te realiseren. Nodig enkel mensen uit die je kunt vertrouwen en die een geheim kunnen bewaren. Zorg er voor dat iedereen mee doet aan de actie - iedereen die je uitnodigt maar niet mee doet is een potentieel veiligheidsrisico.

Beperk het uitnodigen van persoon tot persoon, van groep tot groep, zodat diegenen die niet willen meedoen de andere deelnemers niet kennen. Hou het algemeen en laat in deze fase nog geen cruciale details weten. Als meer mensen bij het project betrokken zijn, zorg er dan voor dat iedereen weet wat en hoeveel er van hen verwacht wordt.



DE BASIS


Veiligheidscultuur: Denk er over na hoe je informatie verspreid.

Een veiligheidscultuur is een manier om ongezonde paranoia weg te nemen door gevaren te minimaliseren. De essentie ervan is dat alle informatie op een need-to-know basis wordt gedeeld. In sommige gevallen moet de hele stad van je actie weten, bij andere acties is het cruciaal dat deze nooit de interne cirkel mogen verlaten. Iedere deelnemer moet dus weten welke mate van veiligheid wenselijk is en zich daar aan houden!

Houd er altijd rekening mee dat je acties kunnen worden gevolgd of gemonitord; van veiligheidscamera's, de inkoop van benodigdheden, vingerafdrukken en DNA, de mensen die je zien tot de sociale media activiteiten en telefoongesprekken die je voert. Hier moeten dus duidelijke afspraken over gemaakt worden.


Ondersteuning: Zorg voor een infrastructuur ter ondersteuning voor tijdens en na de actie.

Iedereen die aan de actie deelneemt, moet zich bewust zijn van de risico's en de evt. aanklachten die eruit kunnen volgen. Als acties in een arrestatie kunnen eindigen, zorg dan voor juridische ondersteuning (advocaat, boetefonds enz.).


Media: Kijk welke media berichtgeving je wilt en zorg ervoor dat je die krijgt.

Zorg er voor dat je voor de acties bepaalt hoeveel media aandacht wenselijk is. Dit kan betekenen dat je een persbericht of communiqué verstuurd, een woordvoerder aan stelt, interviews geeft of een persconferentie organiseert.

Als je met de pers spreekt zorg dan dat je sound bites klaar hebt die de woordvoerder kan herhalen, om zo de boodschap duidelijk over te brengen. Geef de media zo min mogelijk materiaal om mee te werken, zodat jij de controle houdt over wat ze kunnen gebruiken. Zet een website op of gebruik een bestaande website als eigen media ter ondersteuning van de actie. Blijf je er van bewust dat gedeelde informatie en beelden een potentieel veiligheidsrisico kunnen zijn.



ONDERZOEK


Planning: Bestudeer de context, maak een strategie en houd rekening met verschillende scenario's.

Goede planning is de basis van veilige en effectieve directe acties. Houdt je doelen en prioriteiten en de middelen die je hebt om ze te bereiken voor ogen. Zet risico's en voordelen tegenover elkaar uiteen.

Er zijn ontelbare factoren om rekening mee te houden. Kies de meest effectieve tactieken in de context van de politieke en sociale situatie. Kies de beste locatie voor een actie en neem alle eigenschappen ervan hierin mee; kies ook de beste dag en datum. Houd rekening met anderen in het gebied; zijn omstanders sympathiek ten opzichte van je actie of zijn het politieke tegenstanders? Verwachten ze je actie of moet het een verassing zijn? Als je het voordeel van verassing hebt, hoe lang duurt deze dan? Je moet de timing van verschillende onderdelen van de actie goed plannen. Onderschat de logistieke uitdagingen zoals transport niet bij een actie. Vergeet vooral geen strategie om weg te komen. Houd rekening met het beste en het slechtste scenario.


Voorbereiding: Zorg voor het juiste materiaal en de juiste kleding.

Als je jouw plannen hebt gemaakt, kijk dan wat voor financiën, materiaal en andere middelen je nodig hebt om dit te bereiken. Als veiligheid belangrijk is zorg dan dat je dit aanschaft zonder dat dit traceerbaar is naar jou (bv door het ver van de actielocatie aan te schaffen).

Zorg dat iedereen de juiste kleding voor de actie draagt. Denk aan meerdere lagen kleding tegen kou of om van kleding te wisselen. Als iedereen zich in het zwart kleed voor anonimiteit, zorg er dan voor dat die kleren geen unieke details hebben waaraan je geïdentificeerd kan worden. Als je jezelf voor wilt doen als toevallige voorbijganger is het beter om je casual te kleden.


Verkenning: Onderzoek de locatie waar de actie plaats vindt en houd veranderingen bij.

Bestudeer het terrein waar de actie plaats vindt grondig. Kijk naar vluchtroutes, obstakels, mogelijke doelen en surveillance camera's. Hoe dichtbij zijn de autoriteiten en hoe lang duurt het ongeveer voor ze er kunnen zijn? Kunnen ze vertraagd worden? Wie is er verder aanwezig in het gebied?

Zorg dat je tijdens het verkennen niet teveel de aandacht trekt. Zorg dat er indien mogelijk op de dag van de actie zelf nog een keer verkend wordt om eventuele veranderingen in kaart te brengen.


Rollen: Verdeel de verantwoordelijkheden en zorg voor een structuur van besluitvorming.

Verdeel alle benodigde rollen om je actie tot een succes te maken. Hierbij kun je denken aan verkenners, pers- en politiewoordvoerders, eigen media, eerste hulp, afleiders, vluchtwagens, spierbundels, informanten en mensen die tactische besluiten nemen en de actie tot uitvoer brengen.



TIJDENS EN NA DE ACTIE


Alertheid: Hou je hoofd erbij gedurende de gehele actie.

Alertheid is vaak de sleutel tot succes bij een actie. Vaak kunnen de atmosfeer en condities snel veranderen. Het is dan ook van belang constant de situatie in de gaten te houden en te anticiperen op veranderingen. Bijvoorbeeld is de komst van een politieauto een probleem? Of als het er tien zijn?

Hoewel je nooit alles kunt voorzien, probeer toch om op voorhand zoveel mogelijk scenario's uit te werken. Dit geeft iedereen een idee van wat er kan gebeuren en hoe daarop te reageren.


Communicatie: Hou elkaar op de hoogte.

Tijdens de actie kunnen verkenners rekening houden met veranderingen op het terrein zoals de komst van autoriteiten, politieke tegenstanders, andere activiteiten of massa-bewegingen. Daarbij kunnen ze allerhande communicatie gebruiken zoals telefoons, walkie talkies of handsignalen. Met een eventuele politiescanner kan men tot op zekere hoogte de communicatie van de smeris in de gaten houden.

Houd er wel rekening mee dat hoewel communicatiemiddelen efficiënt en effectief zijn, ze ook een risico van monitoren met zich mee brengen. Je kunt losse simkaarten, codes of codenamen gebruiken. Maar wees voorzichtig: codes zijn gemakkelijk te vergeten en te verdraaien door de autoriteiten waardoor ze iets drastischer lijken te zijn dan ze in werkelijkheid waren. Zelfs als er geen andere communicatie systemen worden gebruikt, is het goed een signaal af te spreken om de actie af te blazen in geval van nood.


Verspreiding: Stop zolang je nog in het voordeel bent.

Een veilig heenkomen is de meest over het hoofd geziene factor bij acties. Zorg dat er op voorhand een vluchtroute wordt uitgewerkt, zodat iedereen weg kan komen. Weet wanneer je moet stoppen, wanneer je moet rennen en wanneer je nonchalant moet lopen. Vernietig en gooi alles wat belastend kan zijn weg. Wacht met omkleden tot je er absoluut zeker van bent dat je niet meer in de gaten gehouden wordt.

Indien nodig zorg er dan voor dat je naderhand op een veilige plek samen komt en controleer of iedereen er is. Verzamel terwijl iedereen er nog is informatie over gearresteerde of verdwenen kameraden om hen zo goed mogelijk te kunnen helpen.


Nabespreking: Hergroepeer om de actie te bediscussiëren en trek hier lessen uit.

Zorg dat na de actie al mogelijk bewijsmateriaal wordt vernietigd. Kom samen in een veilige omgeving en bespreek alles dat er gebeurd is. Kijk naar de gevolgen, zoals media berichtgeving en rechtszaken, en in hoeverre de gestelde doelen bereikt zijn. Vier je overwinningen, maar blijf op een constructieve manier kritisch over je fouten en leer er van. Gebruik deze ervaringen bij het plannen van de volgende actie.

TOT OP DE BARRICADES!